Thứ Sáu, 25 tháng 4, 2014

Vui vui Quyền tự do kinh doanh và “câu chuyện gián đất”

Cơ sở nuôi gián đất rộng hơn 200m2 ở thôn Quảng Bố, xã Quảng Phú

Vì Sở KH-ĐT tỉnh Bắc Ninh đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh dinh (GCNĐKKD) chăn nuôi gián đất cho Cty Hoàng Hiệp có địa chỉ tại xã Quảng Phú, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh vào ngày 03/12/2013 khiến DN này đã đầu tư gần 3 tỉ đồng nuôi gián đất, rồi sau đó bị buộc phải tiêu hủy. Tuy nhiên, khi Cty Hoàng Hiệp đòi Sở KH-ĐT đền bù thiệt hại thì Sở này... Không chịu bổn phận.

DN xin thì Sở cấp ?

Việc nuôi gián đất, một loại côn trùng nhập vào Việt Nam từ Trung Quốc diễn ra khoảng cuối năm 2013. Nhưng điều đáng kinh ngạc hơn là hoạt động này lại được Sở KH-ĐT tỉnh Bắc Ninh cấp GCNĐKKD cho DN. Tại hạng mục kinh doanh thứ 11 trong GCNĐKKD của Cty Hoàng Hiệp, Sở KH-ĐT tỉnh Bắc Ninh cấp phép cho DN này được phép chăn nuôi gián đất.

Với giấy phép này, ông Nguyễn Đình Nguyên - Giám đốc và ông Phạm Văn Hùng là cổ đông góp vốn của Cty Hoàng Hiệp đã đầu tư hàng tỷ đồng để nuôi gián đất. Ông Nguyên cho biết, ông đã sang Trung Quốc mua hơn một tạ trứng gián về tự ấp để gây giống và bỏ vốn ra đầu tư chuồng trại khoảng 200m2. Theo tính của ông, đến tháng 8/2014, mẻ gián đất trước nhất sẽ được thu hoạch. Tuy nhiên, nhận được quyết định phải tiêu hủy từ Bộ NN-PTNT. Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Vũ Văn Tám đã có văn bản, đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh vào cuộc xử lý và tiêu hủy ngay số gián đất đang nuôi tại các hộ dân ở 2 huyện Lương Tài và Gia Bình (Bắc Ninh). Tiếp theo đó, ngày 18/3/2014, tỉnh Bắc Ninh cũng đã ra Văn bản 498, đề nghị các cơ quan ban ngành gồm Sở NN-PTNT, Sở TN-MT… cùng chính quyền địa phương có hộ nuôi gián đất phải tổ chức tiêu hủy trước ngày 21/3.

Đứng ở giác độ người sinh sản kinh doanh, ông Nguyên cho rằng luật pháp đã dìm quyền tự do kinh dinh. Người dân và DN được làm những gì mà luật pháp không cấm. Đằng này, DN đã xin phép và được Sở KH-ĐT đồng ý thì chẳng thể nói là lỗi tại DN được.

Lỗi tại ai ?

Theo ông Vũ Thái Ninh - Trưởng phòng Chăn nuôi (Sở NN-PTNT Bắc Ninh), để con gián đất “lọt” được vào nuôi ở tỉnh là do sai sót trong việc cấp phép kinh doanh của Sở KH-ĐT, nên bổn phận pháp lý và bồi thường cho hộ nuôi gián đã bị tiêu hủy phải thuộc về sở này.

DN đã xin phép và được Sở KH - ĐT đồng ý thì không thể nói là lỗi tại DN được

Ông Nguyễn Văn Trọng - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) khẳng định, việc cấp GCNĐKKD cho Cty Hoàng Hiệp nuôi gián đất của Sở KH-ĐT tỉnh Bắc Ninh là sai. Đây là loài chưa được phép nuôi tại Việt Nam. Mọi việc cấp phép can dự đến lĩnh vực giống vật nuôi phải tuân Luật Đa dạng sinh vật học, đặc biệt 

    Quảng Cáo    

Xã hội càng phát triển thì hệ thống các quy định pháp luật càng hoàn thiện. Ở Việt Nam ngày càng có nhiều văn bản pháp luật được ban hành để điều chỉnh các lĩnh vực trong đời sống xã hội. Việc này làm cho các cá nhân, tổ chức gặp nhiều khó khăn trong việc hiểu biết quyền và nghĩa vụ của mình. Hơn nữa, các giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại càng nhiều thì lại tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, dễ phát sinh tranh chấp. Bởi vậy,tu van luattại Việt Nam đang trở thành nhu cầu thiết yếu của nhiều tổ chức, cá nhân khi tiến hành các công việc liên quan đến pháp luật, nhất là đối với doanh nghiệp nào muốn làm ăn lâu dài, phát triển bền vững.

Tư vấn pháp luật là một trong những lĩnh vực hoạt động chủ yếu, đầu tiên, đa dạng của Công ty Luật VLG. Với đội ngũ luật sư giỏi, giàu kinh nghiệm và tâm huyết với nghề, Luật Thái An có khả năng cung cấp cho khách hàng dịch vụ tư vấn pháp luật chuyên nghiệp, chất lượng cao, kịp thời đưa ra những giải pháp tối ưu, đáp ứng mọi yêu cầu của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

 đây lại là giống ngoại lai. Việc người dân và DN tự tiện nhập gián đất về nuôi cũng là vi phạm pháp luật. Hiện gián đất không có trong danh mục giống vật nuôi được phép kinh doanh, sinh sản.

Gián là loại sâu bọ gây hại cho từng lớp, là trung gian truyền nhiễm bệnh hiểm nguy như dịch tả, đi tả, là thủ phạm gặm nhấm, hư các vật dụng sách vở, quần áo… Hằng năm, trong danh mục thuốc diệt sâu bọ của Bộ Y tế cũng đã có quy định cụ thể các loại thuốc để diệt gián. Vì vậy, đây là loài Việt Nam đang diệt, không có lý gì chúng ta lại nhập về nuôi.

Về phía Sở KH-ĐT tỉnh Bắc Ninh, sau thời kì nhận có sơ xuất nhưng đến nay đã chứng dẫn nhiều văn bản liên hệ và cho rằng không có lỗi. Giám đốc sở thì nói đi học vắng. Phó Giám đốc sở ông Ngô Tân Phượng thì đã đẩy quả bóng trách nhiệm cho ông Phạm Khắc Nam – Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh, là người trực tiếp ký GCNĐKKD. Còn, ông Nam cho rằng, mình đã làm đúng thẩm quyền và cấp phép đúng, phải xin quan điểm đáp của Bộ. Bộ KH-ĐT thì cho rằng, DN phải tự chịu trách nhiệm về hoạt động trước và sau khi ĐKKD. Việc đăng ký sinh sản kinh doanh những mặt hàng có điều kiện thì thuộc nghĩa vụ cấp phép của bộ chuyên ngành.

Bộ NN - PTNT thì khẳng định, gây nuôi gián đất là việc làm bị nghiêm cấm. Bộ trưởng NN-PTNT đã ban hành hình định số 67/2005 về Danh mục giống vật nuôi được phép sinh sản, kinh doanh gồm 9 loài (lợn, gia cầm, bò, trâu, dê, ngựa, thỏ, ong, tằm) và tịnh vô không có con gián đất.Vì thế, Bộ NN-PTNT đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh phải “kiểm điểm rút kinh nghiệm về bổn phận quản lý của cá nhân chủ nghĩa, đơn vị có hệ trọng”.

Thiếu thống nhất

DN được kinh doanh những gì pháp luật không cấm, nhưng nếu mặc sức hoàn toàn đề nghị đăng ký ngành nghề kinh doanh đối với DN thì cơ chế hậu kiểm có gánh nổi hệ lụy sau đó? Chỉ vì sự thiếu thống nhất giữa các cơ quan quản lý quốc gia về vấn đề ngành nghề kinh dinh có điều kiện mà hệ quả, nhà đầu tư phải chịu thiệt hại lớn. Rủi ro này khó mà đo đếm được, bởi việc kinh doanh trước đó đều hoàn theo thực hiện theo đúng thủ tục.

Cả tỉ đồng đổ vào một con vật nuôi không trong danh mục cho phép của Bộ Nông nghiệp và PTNT nhưng lại được cấp phép bởi ngành chức năng của địa phương. Người dân của đau con xót khi nguyên bị thiêu theo ngọn lửa sau quyết định tiêu hủy của ngành chức năng, bức xúc đòi Sở Kế hoạch và Đầu tư Bắc Ninh bồi hoàn, thậm chí còn dọa kiện vì đã cấp phép. Còn Sở Kế hoạch và Đầu tư thì cho rằng, hàng ngũ cán bộ xác định gián đất là một loại côn trùng trong mã ngành nghề nuôi côn trùng nên cấp phép. Sự vênh nhau và không có sự kết hợp giữa các ngành đã để lại nhiều thiệt hại cho người dân và những hệ lụy khó lường cho môi trường thiên nhiên và xã hội. Khi vụ việc mới bùng phát, ông Ngô Tân Phượng – Phó Giám đốc Sở KH&ĐT Bắc Ninh đã thừa nhận: “Về phía Sở, chúng tôi đã nhận thấy sơ sót của mình trong việc cấp phép nuôi gián. Sở sẽ coi xét để đề xuất mức hỗ trợ phù hợp”. Tuy nhiên, khi thỉnh thị lên trên xin quan điểm của Bộ KH&ĐT thì đã được Bộ chỉ dẫn, cơ quan đăng ký kinh doanh chịu nghĩa vụ về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký DN, không chịu trách nhiệm về những vi phạm luật pháp của DN xảy ra trước và sau đăng ký DN. Đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Đối với ngành, nghề kinh dinh có điều kiện kinh doanh ứng dụng theo các quy định của Luật, Pháp lệnh, Nghị định chuyên ngành hoặc Quyết định có liên can của Thủ tướng Chính phủ. Bộ KH&ĐT đã viện dẫn Nghị định số 102/2010/NĐ-CP chỉ dẫn thi hành Luật DN khẳng định Danh mục nói trên chỉ được cụ thể hóa trong một “quyết định” của Bộ NN&PTNT.

Dự thảo Luật DN sửa đổi được các chuyên gia cho rằng cần triệt để sửa đổi để tránh những rủi ro thiệt hại như vậy. Từ vụ việc kinh dinh gián đất cho thấy, nếu tách đăng ký thành lập DN, với việc đáp ứng điều kiện kinh doanh cũng sẽ gây khó khăn cho chính cơ quan quản lý Nhà nước. Thậm chí, hệ lụy có thể là tác động xấu, bởi nhà đầu tư kinh dinh khi chưa đáp ứng đủ điều kiện cấp thiết.


Các bên đều tiêu cực


LS Vũ Hữu Thức Đoàn LS Hà Nội:

Việc cấp phép này là trái với quy định của luật pháp, chính do vậy Sở phải ra thông báo thu hồi giấy phép kinh doanh. Khi gián đất của người dân bị đem đi tiêu hủy, người dân là nạn hiền hậu hành vi hành chính sai phạm của cán bộ Sở KHĐT, đơn vị đã cấp phép cho nuôi. Sở là đơn vị cấp phép, phải có trách nhiệm soát các văn bản quy định khác của luật pháp để việc cấp phép đúng.

Tuy nhiên, việc cấp GCNĐKD này là trái với quy định của luật pháp, chính bởi thế Sở phải ra thông báo thu hồi giấy phép kinh dinh. Khi gián đất của người dân bị đem đi tiêu hủy, người dân là nạn hiền từ hành vi hành chính sai phạm của cán bộ Sở KH&ĐT. Trách nhiệm kiểm tra các văn bản và quy định có liên can đến việc cấp GCNĐKKD thuộc về Sở KH&ĐT.

DN và người dân bị thiệt hại ở trường hợp do lỗi của cán bộ, cơ quan quốc gia có thể yêu cầu được bồi hoàn theo Luật nghĩa vụ bồi thường Nhà nước năm 2009. Cụ thể, DN và người dân phải tiêu hủy gián đất ở Bắc Ninh bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra nên cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ là Sở KH&ĐT tỉnh Bắc Ninh có trách nhiệm bồi thường.

DN và người bị thiệt hại có thể thu thập chứng cứ gửi hồ sơ đến Sở KH&ĐT tỉnh Bắc Ninh để đề nghị đền bù. Điều 17 luật này quy định: Khi nhận hồ sơ đề nghị bồi thường, cơ quan có nghĩa vụ đền bù phải rà và xác định tính hợp thức của đơn và các giấy tờ kèm theo; trường hợp hồ sơ không đầy đủ thì hướng dẫn người bị thiệt hại bổ sung. Sau khi thương thuyết và nhận quyết định bồi thường nếu không thỏa mãn với mức được bồi hoàn, người được đền bù có thể khởi kiện ra tòa để giải quyết việc bồi thường.

Tuy nhiên, để xảy ra việc nuôi gián đất tại tỉnh Bắc Ninh cũng cảnh báo nhiều vấn đề. Trước hết cần làm rõ những ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Cơ quan nào chịu trách nhiệm đối với từng ngành nghề đó. Khi cấp GCNĐKKD, Sở KH&ĐT cần chỉ dẫn đễ DN đến các địa chỉ cần thiết xin cấp phép điều kiện kinh dinh đặc thù. Bên cạnh đó, ai cũng biết con gián đất là một loại sâu bọ. Mức độ gây hại đến đâu thì chưa rõ nhưng để nó được nhập vào rồi nuôi hàng tháng trời mới bị phát hiện. Từ cơ quan hải quan đến Sở, phòng NN&PTNT đều là người biết sau hết.

Bá Tú


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét